Cùng với vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên thì điều kiện kinh tế - xã hội là một nhân tố cơ bản quyết định sự tồn tại và phát triển bền vững của địa phương. Đối với xã Đức Thông, những điều kiện về kinh tế - xã hội đã góp phần quan trọng trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng quê hương. Trong những năm qua, Đảng bộ, chính quyền xã đã lãnh đạo, chỉ đạo sử dụng có hiệu quả nguồn vốn của Nhà nước, kết hợp với nguồn lực của địa phương để xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật, tập trung đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, ưu tiên xây dựng các công trình phục vụ thiết thực cho sản xuất và đời sống của cán bộ và nhân dân trên địa bàn xã. Là một xã vùng sâu, vùng xa của huyện Thạch An, mặc dù được các cấp quan tâm nhưng nhìn chung, điều kiện kinh tế - xã hội, cơ sở vật chất hạ tầng của địa phương còn nhiều khó khăn, thiếu thốn.

Về hệ thống đường giao thông xã có tuyến đường Kim Đồng – Đức Thông dài 12km, hiện tại đã được bê tông hóa. Các tuyến đường giao thông liên thôn, nội thôn đã và đang được bê tông hóa phục vụ nhu cầu đi lại, giao lưu văn hóa của nhân dân trong xã với các địa phương trong và ngoài huyện.

Mạng lưới cơ sở hạ tầng, các công trình thủy lợi, đập, mương, trạm biến áp, đường dây điện, hệ thống các trường học được xây mới, nâng cấp nhằm phục vụ nhu cầu sinh hoạt, canh tác sản xuất và học tập của con em nhân dân các dân tộc trong xã. Trụ sở Ủy ban nhân dân xã đã được đầu tư đảm bảo. Cơ sở vật chất, trang thiết bị làm việc về cơ bản đã đáp ứng nhu cầu làm việc của các phòng ban, đoàn thể của xã; Trạm y tế xã đạt chuẩn quốc gia vào năm 2020 đảm bảo phục vụ nhu cầu khám chữa bệnh cho người dân; chợ xã được xây dựng từ năm 2004 là nơi họp chợ giao thương hàng hoá của người dân, tuy nhiên diện tích chưa đảm bảo theo tiêu chuẩn Nông thôn mới, xã có điểm bưu điện văn hoá xã, có hệ thống loa truyền thanh của xã được lắp đặt năm 2013 được phát sóng đến 03 thôn.

Ngoài hệ thống cơ sở vật chất, kết cấu hạ tầng, đồng bào các dân tộc trong xã cần cù, sáng tạo trong lao động, sản xuất, chịu thương, chịu khó cũng là một nhân tố quan trọng thúc đẩy mọi mặt của địa phương phát triển. Theo thống kê, năm 2021, xã Đức Thông có 464 hộ và 2.068 nhân khẩu. Cư dân xã Đức Thông gồm có 3 thành phần dân tộc: Tày, Nùng, Dao. Tổng dân số trong độ tuổi lao động đến năm 2021 khoảng: 1.437 người, chiếm 71,14% dân số toàn xã.

Trước đây nền kinh tế chủ yếu của các hộ dân trong xã là canh tác nông nghiệp làm nương rẫy ở vùng cao và làm ruộng nước ở vùng thấp. Những thôn vùng thấp, đồng bào từ lâu đời đã biết thâm canh và áp dụng rộng rãi các biện pháp thuỷ lợi như đào mương, bắc máng, đắp phai lấy nước tưới ruộng. Ngoài lúa nước, đồng bào còn trồng lúa nương, hoa màu, cây ăn quả là những sản phẩm đặc trưng của địa phương... Với điều kiện địa hình thuận lợi cho phát triển chăn nuôi, đặc biệt số lượng đàn gia súc của địa phương tương đối lớn như trâu, bò.

Thạch đen - Cây trồng chủ lực tại địa phương

Trong những năm gần đây, được Đảng và Nhà nước quan tâm bằng các chủ trương chính sách, cấp ủy chính quyền xã đã tập trung chỉ đạo, tận dụng các điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, đẩy mạnh phát triển sản xuất, tăng cường tuyên truyền, vận động nhân dân chuyển đổi cơ cấu, cây trồng, vật nuôi, chuyển đổi ngành nghề, sử dụng cây con giống mới phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng và tập quán canh tác. Phát triển cân đối giữa trồng trọt, chăn nuôi và nâng cao hiệu quả, thu nhập từ sản phẩm các cây công nghiệp, từng bước chuyển nền sản xuất tự cung, tự cấp sang sản xuất hàng hóa. Đời sống vật chất và tinh thần của người dân được nâng lên; bản sắc văn hoá dân tộc được duy trì và bảo tồn; an ninh chính trị, trật tự thôn bản được giữ vững.

Mảnh đất Đức Thông có cư dân đầu tiên đến sinh cơ lập nghiệp từ khi nào, đến nay vẫn chưa có lời giải đáp chính thức. Người Tày, người Nùng là những dân tộc xuất hiện sớm nhất trên mảnh đất Đức Thông. Đầu thế kỷ XX người Dao mới di cư đến đây.

Trong quá trình khai hoang lập bản, làng, canh tác lúa nước, nhân dân Đức Thông qua các thế hệ đã đoàn kết với nhau vượt qua mọi khó khăn thử thách, khắc nghiệt của thiên nhiên và giặc giã cùng xây dựng làng xóm ngày càng trù phú. Sau này, trải qua quá trình phát triển lâu dài các tên làng được hình thành và có tên gọi riêng với những ý nghĩa khác nhau. Các bản, làng ở xã Đức Thông thường được đặt tên theo các con sông, suối, ngọn núi, cánh đồng quanh bản, làng. 

Thực hiện: Thuý Thoa

Nguồn: Lịch sử Đảng bộ xã Đức Thông